تعارض نقل و تخصیصتنافی دو احتمال نقل و تخصیص در یک لفظ را تعارض نقل و تخصیص گویند. ۱ - محل جریان تعارض نقل و تخصیصتعارض نقل و تخصیص در کلامی اتفاق می‌افتد که در آن هم تخصیص و هم نقل احتمال داده می‌شود، همانند آیه: ﴿اَحَلَّ اللهُ الْبَیْعَ وَحَرَّمَ الرِّبا﴾ که احتمال دارد از بیع، معنای لغوی آن مبادلة شی ء بشی ء مراد باشد که نتیجه آن خروج بیع فاسد به علت حلال نبودنش از شمول «احل الله البیع» می‌باشد. و احتمال دارد منظور از بیع، بیع صحیح شرعی باشد؛ یعنی از معنای لغوی خودش به معنای بیع صحیح شرعی نقل شده باشد؛ به بیان دیگر، منظور از بیع در «احل الله البیع» بیعی است که همه شرایط صحت در آن وجود داشته باشد؛ یعنی دارای ملکیت، قابلیت تسلیم و... باشد. در این صورت، بیعی را که در صحت شرعی آن شک باشد (مانند بیع شیر انسان) شامل نمی‌شود. ۲ - اقوال اصولییندر تعارض نقل و تخصیص، بیشتر اصولیون به تقدم تخصیص بر نقل معتقد شده‌اند. [۴]
عزیز برزنجی، عبداللطیف عبدالله، التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة، ج۲، ص۱۰۸.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۴۲، برگرفته از مقاله «تعارض نقل و تخصیص». |